چرا طبق قانون بین‌الملل ایران باید صادارت نفت به اروپا را لغو کن

  رضا طهرانی-دانشجو دکتری مدیریت قرارداد های بین المللی نفت و گاز

منبع: خبرنامه دانشجویان

می توان نفت خام را تنها محصولی دانست که قابلیت استحصال بیش از ششصد فرآورده بصورت مستقیم و غیرمستقیم دارا می باشد.هریک از این محصولات نیز دارای ارزش اقتصادی قابل توجه بوده و مورد استفاده مستمر صنایع مختلف است.

نفت خام در یک تقسیم بندی به نفت سبک و نفت سنگین تفکیک می شود.نفت خام سبک،نفتی است که ظرفیت بیشتری را برای استحصال فرآورده های سبک و ارزشمندی چون بنزین دارد؛در مقابل نفت خام سنگین،نفتی است که ظرفیت کمتری برای فرآوری این گونه مواد سبک و ذی قیمت را دارد و بیشتر جهت تولید محصولات سنگینی چون نفت کوره و قیر مورد استفاده قرار می گیرد.

در تقسیم بندی دیگر،نفت خام به نفت شیرین و نفت ترش تفکیک می شود.نفت خام ترش اصطلاحا به نفتی گفته می شود که در آن ترکیباتی از سولفور وجود دارد درحالی که نفت خام شیرین فاقد این نوع ترکیبات نامرغوب است.

 

بطور کلی می توان ابراز داشت که نفت استخراجی از یک میدان هیچ گاه مشابه نفت خام استخراجی از میدان های دیگر نخواهد بود؛به همین جهت طراحی پالایشگاه ها از لحاظ فنی باید منطبق با خصوصیات نفت خام دریافتی باشد و الا روند پالایش مختل خواهد شد.بعنوان مثال پالایشگاهی که بر اساس نفت خام شیرین طراحی شده است به هیچ وجه نمی تواند از نفت خام ترش استفاده نماید در تنیجه پالایشگاه هایی که در کشور های اروپایی مانند یونان،ایتالیا و ...سال ها بر اساس نفت خام دریافتی از ایران طراحی شده اند به آسانی قابلیت استفاده از نفت خام میادین کشورهای دیگر نظیر عربستان را ندارند،لذا این کشورها ابتدا باید نفت خام جایگزین خود را انتخاب کنند و پس از اخذ تضمینات لازم از کشور صادر کننده، اقدام به تغییر طراحی پالایشگاه های خود متناسب با نفت خام جدید نمایند.

 

بر این اساس بدیهی است اتحادیه اروپا(که به نمایندگی از کشورهای اروپایی در سطح بین الملی تصمیم گیری می کند و تصمیمات آن برای کشورهای عضو، لازم الاتباع است)امکان قطع فوری واردات نفت خام از ایران را ندارد،به همین دلیل است که طرح تحریم خرید نفت از ایران تا شش ماه به تعویق افتاده است تا در این مدت با خرید زمان،این فرصت را پیدا کنند که ابتدا طرف صادر کننده نفت جایگزین ایران را انتخاب نموده و سپس در فرصت مناسب اقدام به تغییر طراحی پالایشگاه های خود بر اساس نفت ورودی جدید نمایند.

 

در چنین شرایطی چنانچه مجلس شورای اسلامی در یک ضرب الاجل فوری و به عنوان یک دفاع مشروع در جنگ اقتصادی، اقدام به قطع صادرات نفت ایران به کشورهای عضو اتحادیه اروپا نماید عملا پالایشگاه های طرف اروپایی را به مرز تعطیلی کشانده و این امر علاوه بر تشدید بحران اقتصادی در کشور های اروپایی موجب افزایش قیمت نفت ایران خواهد شد.

 

لازم به ذکر است که در حقوق بین الملل اصل نقض قابل پیش بینی نیز بعنوان یک قاعده پذیرفته شده مطرح است.طبق این اصل چنانچه یکی از متعاملین،علم پیدا کند که طرف دیگر قرارداد قصد دارد در آینده تعهدات قراردادی خود را نقض نماید،از لحظه علم به این موضوع حق فسخ و نقض قرارداد را پیدا خواهد کرد.در نتیجه، فسخ قرار داد و عدم صادرات نفت توسط ایران یک امر کاملا مشروع در نظام حقوق بین الملل محسوب می شود.

 

بنابر این نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی لازم است بدور از اهداف تبلیغاتی و با توجه به اهمیت استراتژیک این موضوع،طرح ممنوعیت صادرات نفت خام به کشورهای عضو اتحادیه اروپا را در دستور کار خود قرار داده و سریعا نسبت به تصویب این طرح مبادرت نمایند.بدیهی است که نتیجه تصویب این طرح علاوه بر موارد ذکر شده و تشدید بحران در اروپا،ذخیره 450هزار بشکه نفت خام در روز را برای ایران خواهد داشت.