مهدی مشکینی- دانشجوی رشته خبرنگاری
منبع: خبرنامه دانشجویان
در پاسخ به این سؤال که آیا ایران از تحریم نفت متضرر خواهد شد، باید گفت
مقام معظم رهبری در سال 87 در دیدار با نخبگان جوان دانشگاهی، تاکید فرموده
بودند: "روز کسب درآمد از طریق دانش و پلمپ چاههای نفت، روز خوبی برای
ملت ایران خواهد بود".
خبرگزاری فارس: آیا ایران از تحریم نفت متضرر میشود؟
تشدید تحریم اقتصادی یا همان محدود کردن روابط تجارتی که منجر به قطع
رابطه نیز میشود، بعد از قطعنامه 598 از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی
جایگزین جنگ نظامی شد و بعد از اثبات ناکارآمدی اقدام سخت و نظامی علیه
ایران، به تاکتیکی برای تغییر رفتارهای سیاسی ایران در برابر
زیادهخواهیهای دشمنان انقلاب اسلامی تبدیل شد.
از همان ابتدا، مقام معظم رهبری بعد از اعمال تحریمها، تئوری خودکفایی و
استقلال اقتصادی را مطرح فرمودند تا ایران نسبت به تشدید تحریمها مقاومتر
باشد و از طرفی استقلال اقتصادی را که میتواند تضمین کننده استقلال سیاسی
نیز باشد، فراهم کنند.
تلاش و تکاپوی غرب و آمریکا برای اعمال تحریمها اقتصادی علیه ایران به
اذعان مقامات آمریکا با هدف تغییر در سیاستهای ایران و تامین اهداف سیاسی
در قبال برنامه صلحآمیز هستهای انجام میشد که به تدریج به یک جنگ تمام
عیار اقتصادی تبدیل شد و جمهوری اسلامی ایران نیز راهبردهای سیاسی- اقتصادی
و فرهنگی را با احتساب تحریمها تنظیم کرد.
دولتمردان آمریکاییها بعد از تشدید تحریمها علیه ایران، بارها و بارها
از زبان کارشناسان امور اقتصادی خود این جملات را شنیدند که " تحریمها
ایران را قدرتمند و مقام در مقابل غرب میکند"، "تحریمها بیتاثیر برای
ایران و پرهزینه برای غرب است"، اما همچنان برخلاف کارشناسان اقتصادیشان،
بر تاثیرگذاری تحریمها تاکید کردند.
سؤال این است، آیا اعمال تحریمهای یکجانبه از سوی آمریکاییها و برخی
کشورهای غربی علیه ایران موفقیتآمیز بوده است یا نه؟، برای پاسخ به این
سؤال لازم است بررسی کنیم که آیا اهداف سیاسی تحریمکنندگان تامین شده است،
یا نه؟ پاسخ منفی است.
آمریکاییها در دروان به اصطلاح دوم خرداد بدون اعمال تحریمها موفق به
متوقف کردن مقطعی برنامه هستهای ایران شدند اما در دوران اصولگرایان، با
تشدید تحریمها، تعداد سانتریفیوژ و غنای اورانیومهای نیروگاههای اتمی
ایران بیشتر شد. این معادله یعنی پیشروی در مقابل زیادهخواهی.
و اما آمریکا بعد از ناکامی در متوقف کردن پیشرفتهای علمی ملت ایران،
علاوه بر طراحی عملیاتهای اطلاعاتی برای ترور دانشمندان اتمی- که نتیجه
ترورها اثبات کرد آمریکاییها با بحران نتیجه مواجهاند-تلاش کرد مشکل
آمریکا - ایران را به رویارویی اروپا و آمریکا با ایران تبدیل کند و با
کمک همپیمانان خود در اروپا که در مثلت فرانسه- انگلیس- آلمان تعریف شده
است، جلسات تحریم را از نیویورک به بروکسل منتقل کنند تا اولا، اروپاییها
با هدف قرار دادن ایران، بحرانهای داخلی از جمله جنبشهای اعتراضی
ضدسرمایهداری را در رسانهها کمرنگ کنند و در ثانی با اتحاد علیه ایران،
از اختلافات شدید و عمیق کشورهای اروپایی به زعم خودشان کاسته شود و در
نهایت ایران را در مقابل اروپا قرار دهند تا آمریکاییها بتوانند علاوه بر
کنترل وضعیت داخلی از فشار صهیونیستهای برای مقابله با ایران فرار کنند و
اینگونه القاء شود که ایران مشکل اصلی جامعه جهانی است!
و اما از چند ماه پیش که زمزمه مذاکرات هستهای ایران با 5+1 شنیده
میشد، آمریکاییها با اهداف معین سیاسی و بازهم برخلاف نظر اقتصاددانان
آمریکایی بحث تحریم خرید نفت ایران مطرح کردند و از اروپاییها که مشتری 18
درصدی بازار نفت ایران هستند، خواستند تا تحریم نفت ایران را عملی کنند بر
همین اساس، اتحادیه اروپا دوشنبه3 بهمن-23 ژانویه در نشستی، تحریم نفت
ایران را تصویب کرد.
"تحریم، هدف نیست، هدف، وادار کردن ایران برای از سرگیری مذاکرات و توقف
غنی سازی است"، این جمله کاترین اشتون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس
از تصویب تحریم نفت ایران، سسب تداعی این سؤال در اذهان شد که آیا تحریم
نفت ایران اهداف سیاسی اتحادیه اروپا را تامین خواهد کرد؟ بندهای ذیل
گمانههای پاسخ به این سؤال هستند؟
1- همانگونه که خانم اشتون و برخی وزرای خارجی اتحادیه اروپا گفتند، تحریم
برای تامین اهداف سیاسی برای متوقف کردن غنی سازی در نیروگاههای اتمی است
که باید گفت: وزارت خارجه در بیانیهای تاکید کرد که ایران از حقوق
هستهای خود کوتاه نخواهد آمد و این یعنی، متوقف شدن برنامه هستهای ایران
غیرممکن است. با این توصیف اتحادیه اروپا قطعا با تحریم نفت به اهداف سیاسی
خود، نخواهد رسید و نتیجه تحریم تنها هزینهای دیگر برای اتحادیه اروپا
خواهد بود.
2- به نظر میرسد خانم اشتون که قرار بود بعد از تصویب تحریم نفت، بروکسل
را به مقصد تلآویو ترک کند، تصور میکند گزارش مطلوبی از اقدامات ضد
ایرانی اتحادیه اروپا به صهیونیستها ارائه خواهد داد و البته قطعا درباره
نتیجه تحریمها پیشبینی مشخصی نخواهد داشت چراکه قاعدههای علمی اثبات
میکنند که اقداماتی که امید به نتیجه ندارند، محکوم به شکست هستند.
3- در پاسخ به این سؤال که آیا ایران از تحریم نفت متضرر خواهد شد، نیز
باید گفت: مقام معظم رهبری در سال 87 در دیدار با نخبگان جوان دانشگاهی،
تاکید فرموده بودند روز کسب درآمد از طریق دانش و پلمپ چاههای نفت، روز
خوبی برای ملت ایران خواهد بود. رهنمود معظمله حاکیست دستگاههای مسئول از
3 سال پیش به کاهش اتکای کشور به نفت و افزایش تولید ناخالص ملی
میاندیشیدند و آمریکا و اتحادیه اروپا ایران با تحریم نفت، نه تنها ایران
را غافلگیر نکرده بلکه ملت ایران را به "روز خوب" نزدیکتر کرده است.
4- میزان فروش نفت ایران به قاره اروپا 18 درصد از کل فروش نفت ایران به
معادل 450هزار بشکه نفت در روز است که با پذیریش مفروض عدم فروش 450 هزار
بشکه نفت و ذخیره آن، ایران با مشکل چندان مالی مواجه نخواهد شد و این
درحالی است که برخی کشورها از جمله هند و کرهجنوبی آمادگی خود را برای
افزایش خرید نفت از ایران اعلام کردهاند و وزارت نفت نیز طی بیانیهای بر
این موضوع صحه گذاشته است.
و در نهایت اینکه، تحریم نفت ایران با توجه به استدلالهای مطرح شده، طرحی
از پیش شکست خورده است که نه تنها هیچ خلل قابل توجهی به نظام اقتصادی
ایران وارد نخواهد کرد بلکه آمریکا و اتحادیه اروپا را از اهداف هستهای و
سیاسی خود دور خواهد کرد.